Poliüretan; 1937 yılında Otto Bayer ve çalışma arkadaşları tarafından (Leverkusen, Almanya) bulunan, karbamat bağlantıları içeren organik üniteler zincirinden oluşan polimerlerdir.
İzosiyonat ve hidroksil grupları arasındaki reaksiyon ürününü (üretan) tekrarlar şeklinde ihtiva eden polimer "Poliüretan" olarak adlandırılmaktadır. Polimerin morfolojisi; kullanılan diol ve İzosiyanat ın molekül, strüktür ve karakterine göre şekil alır.
İlk sert poliüretan köpük 1947 yılında, esnek poliüretan köpükler 1954 yılında üretildi.
1960 lı yılların başında ise otomobil sanayinde yarı sert poliüretan köpükler üretilerek oldukça yaygınlaşan ve sanayileşen hammaddenin günümüzde bilinen yaklaşık 11 bin türevi üretilmektedir.
Günlük hayatımızda hemen elimizin altında bile kullanılmasına karşın farkında olmadığımız poliüretan artık otomotiv, sünger, ayakkabı, taşıma, soğutma, yalıtım, mobilya, tekstil, gıda, elektronik, boya, sanayi parçaları üretimi ve sağlık sektörü (biyouyumlu) gibi branşların değişmez parçası olmakla birlikte inşaat ve yapı sektöründe henüz yerini tam olarak bulamamıştır.
NASIL UYGULANIR?
MDI ve POLIOL adlı sıvı bileşenlerden oluşan, çift kompenantlı, yüksek basınçlı ve ısıtıcılı, her türlü yüzeye, oranlayıcı makinalarla püskürtülerek uygulanan, zemine %100 yapışkanlı, ek yeri ve ısı köprüsü oluşturmayan yatay ve düşey alanlara bile hızlı tatbik edilebilen, yüksek değerde ısı-su-ses izolasyon özelliği olan çok hafif ve esnek, ortalama 2,5 cm kalınlığında bir yalıtım malzemesidir. Dünyada kabul edilen, geçirgenliği en düşük iletken (0,022 wd/mk)
UYGULAMA AŞAMALARI
Poliüretan köpüğün uygulama alanları köpüğün kimyasal yapısına göre çeşitlilik gösterir.
Poliol ve İzosiyanatın birbirlerine istenen oranda karışımından, poliüretan köpüğün oluşumuna kadar geçen süre üç aşamaya ayrılır.
-
Kremleşme Süresi (Cream Time) : Karışımdan reaksiyonun başlama anına kadar geçen süredir. Köpüğün cinsine ve kullanım yerine göre genel olarak 5 saniye ile 25 saniye arasında değişebilir. Bu süre döküm süresi ve karışmış bileşenlerin (componentlerin) kalıba yayılma süresine bağlı olarak kısa yada uzun tutulabilir.
-
Jelleşme süresi (Gel Time) : Kremleşme zamanının bitiminden itibaren köpük yükselmeye ve genleşmeye başlar. Bir süre sonra yükselme durur. Yükselmenin başlamasıyla durması arasında geçen süreye jelleşme süresi denir. Buna köpüğün kabarma ya da iplikleşme süresi de denir. Poliüretan köpüğün cinsine ve kullanım yerine göre bu süre 20 saniye ile 100 saniye arasında değişebilir. Poliol sistem içindeki katalizlerin oranı bu sürenin uzunluğunu belirlerler.Kataliz oranları ile bu süre istenilen zamana ayarlanabilir.
-
Dokunma Süresi (Take Free Time): Köpüğün yükselmesi durduğu anda köpüğe dokunulursa ele yapışır. Bir süre sonra dokunulduğunda köpük ele veya dokunulan cisme yapışmaz. Kabarmanın bitiminden, dokunulduğunda yapışmadığı ana kadar geçen süreye Dokunma Süresi denir.
Yukarıda tanımlanan sürelerin ardından Poliüretan köpük oluşmuştur. Ancak gerçek reaksiyonun tamamlanması 24 saat sürmektedir. Köpük üzerinde işlem yapılacaksa 24 saat proses şartlarında bekletildikten sonra yapılmalıdır.
Isıl İletkenlik Karşılaştırma Tablosu